Wat is het verschil tussen een all-electric en een hybride warmtepomp?

een hybride warmtepomp binnenunit hangt aan de muur naast de bestaande cv-ketel — hybride warmtepomp: links: bestaande cv-ketel, rechts:binnenunit (Remeha elga ace)

Het woord hybride betekent "samengesteld". Wanneer je een combinatie maakt van een cv-ketel (condensatieketel) en een warmtepomp, dan wordt dit een hybride warmtepomp genoemd. Je kan ook kiezen om de huidige cv-ketel (condensatieketel) te vervangen voor een warmtepomp, dan ga je "van het gas af" en wordt dit een all-electric warmtepomp, soms ook full-electric warmtepomp, genoemd.

In het kort

Een hybride warmtepomp is een warmtepomp die de cv-ketel assisteert met (alleen) het verwarmen. Zolang het buiten boven het vriespunt is^[1] zorgt de warmtepomp voor de verwarming. Als het kouder wordt neemt de cv-ketel het over (of springt bij). De cv-ketel zorgt ook voor het warme douchewater.

Een all-electric warmtepomp is een vervanging van de cv-ketel. Hij verwarmt de woning en levert ook warm douchewater. Een gasaansluiting is dan niet meer nodig.

Met een hybride kan je de energierekening flink verlagen, maar met een all-electric bespaar je veel meer geld dan een hybride. Dat komt omdat gedurende het gehele stookseizoen de warmtepomp voor de verwarming zorgt. En juist met warmtepomp bespaar je veel meer geld dan de cv-ketel die duur gas gebruikt.

Realiseer dat (met de kennis van vandaag) een hybride warmtepomp een tijdelijke oplossing is. Uiteindelijk is een all-electric warmtepomp, die wel wat duurder is, de duurzame oplossing om van het gas af te gaan. Vraag je dus af of de hybride (en achteraf dure) tussenstap in jouw situatie een goede keus is.

Allereerst

Allereerst willen we je vertellen dat er feitelijk geen hybride of een all-electric warmtepompen bestaan. In de basis zijn het identieke warmtepompen. Alleen staat de warmtepomp "in een hybride opstelling" (samen met een cv-ketel) of in een "all-electric opstelling" (in zijn eentje, in plaats van de cv-ketel).

Omdat een hybride warmtepomp samenwerkt met een cv-ketel zal doorgaans het vermogen van een hybride warmtepomp kleiner zijn dan een all-electric warmtepomp. Immers, de hybride warmtepomp helpt de cv-ketel maar gedurende het milde deel van het stookseizoen waardoor niet zoveel vermogen nodig is. De cv-ketel neemt het zware werk op zich als het buiten vriest. De all-electric warmtepomp staat er alleen voor. Die moet voldoende vermogen leveren voor het hele stookseizoen.

Maar een all-electric warmtepomp kan dus ook in een hybride opstelling ingezet worden. Dat is handig want dan kan je op een later tijdstip migreren naar een all-electric opstelling.

Andersom is lastiger of soms niet mogelijk. Dat je de warmtepomp in een hybride opstelling omzet naar een all-electric opstelling. Dat komt omdat de warmtepomp van een hybride waarschijnlijk niet voldoende vermogen heeft om de woning ook in hartje winter voldoende warm te krijgen. Daarnaast mist hij vaak de mogelijkheid voor het aansluiten van een boiler. Dus migreren van een hybride naar all-electric is meestal niet mogelijk en moet je een compleet nieuwe warmtepomp aanschaffen. Vandaar dat een "all-electric ready" hybride warmtepomp aantrekkelijk is mocht je in eerste instantie toch voor de hybride oplossing kiezen.

Lees hier meer over in het artikel over groeiscenario's van hybride naar all-electric.

Welke voorwaarden worden gesteld voor het gebruik van een hybride- of een all-electric warmtepomp?

In principe worden bij een hybride warmtepomp geen eisen gesteld aan je cv-installatie of cv-ketel. In principe is iedere cv-installatie en iedere cv-ketel in staat om samen te werken met een hybride warmtepomp. Hét grote voordeel van een hybride warmtepomp is juist dat er géén eisen gesteld worden en dat er niets aangepast hoeft te worden. Alleen de hybride warmtepomp wordt bijgeplaatst en dat is het dan. Je cv-ketel moet natuurlijk wel nog werken, maar dat is haast overdreven om dit te melden.

Aan het gebruik van een all-electric warmtepomp worden wél eisen gesteld aan de cv-installatie en zullen dus eerst aanpassingen gemaakt moeten worden.

Zo moeten vrijwel zeker de hoofd cv-leidingen^[2] vervangen moeten worden door leidingen met een grotere diameter. Heb je in de woonkamer radiatoren of convectors, dan zullen die zéér waarschijnlijk vervangen moeten worden voor dikkere versies die meer warmte afgeven, onze voorkeur is, mede vanwege de prijs, om ze te vervangen voor type 33 radiatoren.

Als je vloerverwarming hebt zal de vloerverwarmingmengverdeler "met pomp" vervangen moeten worden voor een gesloten vloerverwarmingverdeler "zonder pomp".

Wanneer de all-electric warmtepomp ook warm water moet leveren, dan zal een grote boiler (circa 200-400 liter) geïnstalleerd moeten worden. Overigens, bij gebruik van een boiler i.c.m. een cv-warmtepomp is het gebruik van een douche wtw die tot 50% energie voor je warm water kan besparen zeer aan te bevelen.

Waarom o waarom?

Je zal je wellicht afvragen, als de warmtepompen identiek zijn, waarom zou je een hybride of een all-electric warmtepomp kopen?

De belangrijkste, maar niet enige, reden is dat een all-electric installatie een grote boiler van circa 200-300 liter vereist voor het warme (douche)water. Die neemt flink ruimte in beslag. Zo'n boiler is niet nodig bij een hybride opstelling. Immers, de cv-ketel levert dan warm water, en kan dat wél zonder boiler. Een hybride installatie lijkt daardoor aantrekkelijk. Maar hij heeft ook nadelen, en het is uitstel van executie. Want ooit zal je de cv-ketel vaarwel moeten zeggen (we moeten immers van het gas af), en bij een all-electric opstelling heb je toch echt een boilervat nodig, anders geen warm water!

Verschil all-electric en hybride warmtepomp

Een warmtepomp, wij noemen het liever een cv-warmtepomp, werkt op elektriciteit^[3]. Wanneer je de cv-ketel vervangt door een cv-warmtepomp dan kan je de gasaansluiting opzeggen^[4] en levert je een jaarlijkse besparing op van circa 98 euro vastrechtkosten, naast de besparingen die de warmtepomp oplevert. Het verwarmen én het warme douchewater worden dan verzorgd door de cv-warmtepomp. Omdat die warmtepomp op elektriciteit werkt noemt men dit een "all-electric warmtepomp" (alles met elektriciteit).

Bij een all-electric warmtepomp zorgt deze ook voor het warme water voor douche of bad. Hiervoor wordt altijd in de woning ook een boiler geplaatst, of zit de boiler in de warmtepompkast geïntegreerd die daardoor flinke afmetingen heeft. Een all-electric warmtepomp zonder boiler is niet mogelijk^[5].

Bij een hybride warmtepomp heb je twee verwarmingsbronnen; de cv-warmtepomp en cv-ketel. Onder normale omstandigheden werkt alleen de cv-warmtepomp en zorgt dat het huis lekker warm is (de cv-ketel staat dan stand-by en doet dan niet mee met het verwarmen van je huis). Mocht het buiten flink koud worden, dan is mogelijk het vermogen van de warmtepomp niet voldoende om het huis warm te houden^[6]. In dat geval springt de cv-ketel bij.

De hybride warmtepomp zorgt niet voor het warme douchewater, dat laat hij over aan de cv-ketel, die heb je toch al.

Bij een hybride warmtepomp blijft dus de cv-ketel gehandhaafd voor het verwarmen van het douchewater en om bij te springen in geval het buiten erg koud is.

Wanneer kies je voor een hybride warmtepomp en wanneer voor een all-electric warmtepomp?

Dat leggen we in dit artikel uit. Maar in het kort, een hybride warmtepomp is meestal een verstandige keus als je huis nog niet zeer goed geïsoleerd is. Daarnaast is de hybride warmtepomp oplossing goedkoper dan een all-electric warmtepomp. Als je huis goed geïsoleerd is en je ruimte hebt voor een boilervat dan heeft een all-electric meestal warmtepomp de voorkeur, maar vergt wel een grotere investering.

Voor- en nadelen hybride warmtepomp

Initiële kosten zijn lager dan een all-electric warmtepomp, maar maandelijkse kosten zijn meestal hoger dan bij all-electric.
Aanpassingen op je afgiftesysteem is niet strikt noodzakelijk.
Neemt vrijwel geen extra ruimte in beslag in de woning (all-electric warmtepomp vereist een groot boilervat).
Onbeperkt warm douchewater uit de cv-ketel (all-electric heeft een boiler die op een gegeven moment "op is").
Met de inzichten van vandaag is de hybride opstelling maar een tijdelijke oplossing. We moeten van het gas af, dus de cv-ketel moet uiteindelijk weg en dan heb je een all-electric opstelling nodig (en dat vergt waarschijnlijk opnieuw een grote investing)
Verwarmen van de woning vergt doorgaans meer energie/geld dan bij een all-electric omdat doorgaans het afgiftesysteem niet is aangepast waardoor de woning alleen maar warm gehouden kan worden met een relatief hoge cv-watertemperatuur (en een hogere cv-watertemperatuur betekent flink meer maandelijkse kosten)
Geen besparing op de vastrechtkosten gasaansluiting van circa 98 euro per jaar, bij all-electric geen gasaansluiting noodzakelijk dus besparing wel mogelijk.
Onderhoud op twee apparaten: cv-ketel en hybride warmtepomp.
Je zonnepanelen kunnen wel een besparing opleveren op je elektriciteitsrekening, niet op de gasrekening. Een hybride opstelling vergt nog steeds duur gas.
De hybride opstelling wordt vaak niet goed ingesteld door installateur (overnamepunt warmtepomp - cv-ketel bij temperaturen rond het vriespunt) waardoor niet alle besparingen die mogelijk zijn met een hybride opstelling, benut worden.
Een hybride opstelling vereist een cv-ketel, als een bestaande ketel wordt gebruikt zal deze, zo is de verwachting, eerder vervangen moeten worden dan de warmtepomp. Maar wil je dat nog wel over zoveel jaar? Waarschijnlijk wil je ter zijner tijd over naar een all-electric opstelling. Maar mogelijk biedt de hybride warmtepomp niet deze overgang (dat geldt wel voor "all-electric ready" warmtepomp) en dan is de hybride opstelling achteraf gezien een hele dure tussenoplossing geweest.

Voor- en nadelen all-electric warmtepomp

All-electric is geen tijdelijke maar een duurzame oplossing. De transitie van gas naar elektriciteit vergt maar een eenmalige investering (in tegenstelling tot een hybride opstelling).
Groter besparingen op energiekosten dan hybride opstelling.
"Van het gas af", dat is beter voor het milieu.
Gasaansluiting kan opgezegd worden en levert jaarlijks een besparing op van circa 98 euro.
Eén apparaat in je huis niet twee (cv-ketel/warmtepomp), dus ook minder onderhoudskosten.
Je zonnepanelen kunnen wel een besparing opleveren op je elektriciteitsrekening, niet op de gasrekening. All-electric is dus aantrekkelijker voor de zonnepaneelbezitter.
Grote, flink ruimte innemende boiler is vereist voor het warmte water.
In vrijwel alle gevallen is een aanpassing op het afgiftesysteem noodzakelijk om ook in hartje winter het nog warm te krijgen, maar belangrijker nog, met deze aanpassingen zullen de energiekosten drastisch dalen.
Grotere initiële investering dan een hybride opstelling, maar daar staat meer een grotere maandelijkse besparing tegenover.
Indien warmtepomp een buitendeel heeft (dat is gebruikelijk), is de omvang groter dan een buitendeel van een hybride warmtepomp.

Tegenvallende of enorme besparingen?

Met een cv-warmtepomp, of dat nou is in een hybride opstelling of een all-electric opstelling zijn flinke besparingen op je energierekening mogelijk. Maar, daar moet je wel wat voor doen!

Het toverwoord voor besparingen met een cv-warmtepomp is "cv-watertemperatuur". Dat is de temperatuur van het water dat door de leidingen van je cv-systeem stroomt. Dat is bij een cv-ketel vaak 70 graden. Bij een cv-warmtepomp is dat een stuk lager. Bijvoorbeeld 45 of 50 graden. Maar bij die temperatuur behaal je niet alle besparingen die mogelijk zijn met een warmtepomp.

Voor iedere graad die je de cv-watertemperatuur kan laten dalen kan je tussen de 2 en 6% energie besparen, laten we het voor het gemak houden op 4%. Als je dus de cv-watertemperatuur weet te verlagen van bijvoorbeeld 45 graden naar 35 graden Celsius, dan behoort een besparing van 40% op je energierekening tot de mogelijkheden, zonder dat je inlevert op het comfort.

Lees hier meer over in het artikel over "cv-warmtepomp vriendelijke cv-watertemperatuur".

Eerst isoleren?

Je leest haast overal dat je eerst moet isoleren voordat je een warmtepomp aanschaft. Je zou het met een warmtepomp niet warm krijgen of je zou anders geen besparingen behalen. In beginsel is dat pure onzin en technisch incorrect. In het boekje "Lex, Leo en de warmtepomp" leggen we in het deel over isolatie waarom die stelling totaal niet klopt.

De uitspraak "boven het vriespunt" is arbitrair. Afhankelijk van het vermogen van warmtepomp en het vermogen van het afgiftesysteem, wordt bij een bepaalde -in te stellen- buitentemperatuur de cv-ketel ingeschakeld. Dat punt ligt vaak tussen de +4 graden en het vriespunt. Hoe lager dat overnamepunt, hoe meer energie de warmtepomp kan besparen ten opzichte van de benodigde kosten van het gas voor de cv-ketel.
De hoofd cv-leidingen zijn de leidingen die vanaf de cv-ketel lopen en waarop de vertakkingen zijn aangesloten naar de radiatoren, convectors of vloerverwarming. Dat zijn doorgaans de cv-leidingen die verticaal door de woning gaan. Bij gebruik van vloerverwarming moeten ook de cv-leidingen naar, dus tot en met, de vloerverwarmingverdeler uitgevoerd worden met leidingen met een grotere diameter.
Op het moment van schrijven is een cv-ketel in ontwikkeling die op aardgas werkt maar feitelijk het een warmtepomp is, die in dit geval dus op aardgas werkt. De makers verwachten dat het gasverbruik met tientallen procenten teruggedrongen kan worden. Dat is natuurlijk mooi. Na de aankondiging dat het toestel in de toekomst beschikbaar zal komen hebben we, tot nu toe, nog niets gehoord. Daarnaast is het idee mooi, maar uiteindelijk lijken we (op het moment van schrijven) van het gas af te willen. Dus lijkt het niet een duurzame oplossing.
Even er van uitgaand dat je niet meer op gas kookt, maar bijvoorbeeld op inductie.
Een boiler kan achterwege blijven (maar is zeer ongebruikelijk) als je gebruikt maakt van een elektrische doorstromer, maar de hoeveelheid warm water die deze kan maken is beperkt. Goed voor een spaardouche, niet voor een stortdouche. Een bad vullen kost ook veel tijd. Bij een elektrische doorstromer wordt met elektrische verwarmingselementen het koude leidingwater, terwijl het door het apparaat stroomt (vandaar doorstromer), opgewarmd. Een boiler is dan overbodig. Doorstromers zijn ook te koop met een zeer groot vermogen. Die kunnen dan wel gebruikt worden met een stortdouche, maar dat vergt een zeer grote verhoging van de elektriciteitsaansluiting op het net die jaarlijks vastrechttarief nog hoger maakt. Mogelijk is het zelfs technisch niet mogelijk om de elektriciteitskabel die je woning binnenkomt onvoldoende capaciteit heeft. Een kabel laten aanleggen met meer capaciteit vergt veel graafwerk en kost zoveel dat de meeste er van afzien.
Bij een hybride warmtepomp wordt express gekozen voor een warmtepomp met een beperkt(er) vermogen. Met dat beperkte vermogen kan de warmtepomp het huis, ook in de winter, warm krijgen. Alle bij temperaturen onder het vriespunt is het vermogen van de warmtepomp te klein, maar dan kan de cv-ketel bijspringen. Men had evengoed een warmtepomp met meer vermogen kunnen kiezen, maar die is iets duurder. En waarom zou je een duurdere warmtepomp aanschaffen als je toch al een cv-ketel hebt en die af en toe bij kan springen? Die cv-ketel heb je toch nodig voor het verwarmen van het douchewater. Daarom kiest men dus, puur om de kosten te besparen, voor een beperkter vermogen warmtepomp.

Boekje over warmtepompen

In het boekje "Lex, Leo en de warmtepomp" lees je vrijwel alle aspecten van een warmtepomp waardoor je beter voorbereid keuzes kan maken bij de aanschaf van een warmtepomp.

Hybride of all-electric warmtepomp?

twee pijlen, een wijst er naar links, de ander naar rechts

Een warmtepomp kiezen is best lastig. Wanneer kies je voor een hybride warmtepomp en wanneer voor een all-electric warmtepomp? Wat zijn de voor- en nadelen van deze keuzes?

Verschil split warmtepomp versus monoblock

split warmtepomp, het buitendeel en het binnendeel naast elkaar gepositioneerd

Wat zijn de verschillen tussen een split warmtepomp en een monoblock warmtepomp? Wanneer kies je voor de een en wanneer voor de ander?

Alles wat je wil weten over de thuisbatterij

een thuisbatterij met daaronder een stapel accu

Een artikel over de thuisbatterij die de belangrijkste aspecten behandelt met verwijzingen naar verdiepingsartikelen. Wist je dat er twee totaal verschillende thuisbatterijen bestaan, ieder met hun voor- en nadelen?

voorwaarden disclaimer

publicatie: 20230930

aanpassing/controle: 20240114

Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie