Wat is het verschil tussen vermogen en energie?

Veel mensen verwisselen vermogen en energie en met elkaar, zo ook kW en kWu. In dit artikel gaan we in op de verschillen tussen vermogen en energie.

Vermogen wordt uitgedrukt in Watt afgekort W, maar kan ook uitgedrukt worden in bijvoorbeeld kW (kiloWatt).

Energie wordt uitgedrukt in Joule, afgekort J, maar kan ook uitgedrukt worden in bijvoorbeeld kJ (kiloJoule).

Vermogen vermenigvuldigd met de tijd is energie.

Zo kan het vermogen van stofzuiger 800 Watt zijn en als deze twee uur gebruikt wordt is de geleverde energie 800 Watt x 2 uur = 1600 Wattuur, 1600 Wu of 1,6 kWu.

Vermogen (Watt) is dus een tijdloze eenheid. Energie (de hoeveelheid arbeid die verzet is) bevat altijd de factor tijd, en is het vermogen maal de tijd.

Ledlamp met vermogen van 5 Watt

Een ledlamp heeft een vermogen van bijvoorbeeld 5 Watt. Als deze 1000 uur aan heeft gestaan, dan is het energieverbruik geweest: 5 Watt x 1000 uur = 5000 Wattuur afgekort tot 5000 Wu (Wu betekent feitelijk Watt maal uur). Omdat de energiemaatschappij de afgenomen energie afrekent in kWu en niet in Wu moeten we die 5000 Wu door 1000 delen wil je de kiloWattuur-waarde weten. Dus wordt die 5000 Wu / 1000 dus 5 kWu. Vijf kiloWattuur.

kWu of kWh?

Voor de kiloWattuur zijn twee afkortingen gangbaar, kWu en kWh.

Taaltechnisch is het uiteraard kWu. We noemen het niet voor niets kiloWattuur en daar hoor je duidelijk de "uur" en die zie je in de afkorting terug met een "u".

Maar het Nederlands wordt steeds meer beïnvloed door het Engels. En dan heet een uur "hour". De Engelsen gebruiken daarom de afkorting kWh. Op de kiloWattuurmeter in je meterkast zal je zeer waarschijnlijk ook de afkorting kWh tegenkomen omdat technici en wetenschappers veelal de Engelse termen en afkortingen gebruiken. Vandaar dat je op de kiloWattuur meter in de meterkast de afkorting kWh ziet staan, zo ook op de afrekening van je energiebedrijf.

Dit is ook van toepassing op bijvoorbeeld km/u en km/h als snelheidsaanduiding. Bij debietwaarden zijn we nog wat conservatief en zie je meestal liter/u of bijvoorbeeld m³/u.

Vermogen is een afgeleide eenheid

Vermogen (Watt) is feitelijk een afgeleide eenheid van energie. De eenheid voor energie is Joule, afgekort J.

Wanneer gedurende één seconde het vermogen van één Watt wordt geleverd is dat gelijk aan één Joule energie. Dus 1 J = 1 Ws (één Joule = één Wattseconde)

Joule naar kWu omrekenen

Wanneer 72000 Joule verbruikt is, dan kan je dat omrekenen naar kWu. 72000 Joule is gelijk aan 72000 Wattseconde. Per uur (3600 seconden) is dat dus 72000 / 3600 = 20 Wu (Wattuur) of 0,02 kWu.

Thermisch vermogen versus elektrisch vermogen

Stel je hebt een elektrisch convectorkacheltje met een vermogen van 2000 Watt. Dat is het vermogen dat uit het elektriciteitsnet wordt onttrokken 2000 Watt. Dus het opgenomen elektrisch vermogen is 2000 Watt.

Dat convectorkacheltje zet alle elektriciteit om in warmte. Dus dan geldt 2000 Watt elektrisch vermogen levert in dit geval ook 2000 Watt thermisch vermogen op.

Om onduidelijkheid te voorkomen gebruiken technici en wetenschappers vaak een toevoeging zoals 2000 W_el en 2000 W_th (de el van elektrisch en de th van thermisch).

Bij een warmtepomp zijn de verschillen tussen het elektrisch vermogen en het thermisch vermogen verschillend. Dat komt omdat een warmtepomp voor het verwarmen van een huis, een deel van die warmte uit een "gratis" bron haalt.

Zo zal een lucht/water warmtepomp met een COP waarde van 4 (een rendement van 400%) drie delen thermische energie uit de bron halen en dat kost één deel elektrische energie. Die elektriciteit wordt vrijwel geheel omgezet in warmte en komt dus als nuttige warmte beschikbaar.

De warmtepomp uit dit voorbeeld zal met 1000 Watt elektrisch vermogen 4000 Watt thermisch vermogen kunnen produceren. En als hij dat één uur lang doet dat heeft de warmtepomp 1 kWu verbruikt en heeft deze 4 kWu thermische energie geleverd.