Kunnen luchtreinigers het coronavirus COVID-19 uit de lucht filteren en heeft het nut?

Met de uitbraak van het coronavirus proberen de mensen zich te beschermen en besmetting te voorkomen. Daarbij dringt de vraag op of een luchtfilter met HEPA filter een bescherming biedt. We hebben ons eens wat verder verdiept in deze materie en zijn op opmerkelijke studies gestoten die we in dit artikel met je delen.

Wat was onze onderzoeksvraag?

We vroegen ons af, hoe groot is het coronavirus en hoe klein zijn de gaatjes in een HEPA filter en zijn die gaatje klein genoeg om virussen zoals het coronavirus tegen te houden? Met dat antwoord konden we ons een mening vormen of luchtreinigers met HEPA filters wel effectief zijn in de bestrijding van het coronavirus.

Wat is de afmeting van het coronavirus?

De eerste onderzoeken aan het coronavirus laten zien dat de grootte van het virus variabel is en afmetingen kan hebben van 60 tot 140 nm^[1]. Omdat bij HEPA filters de grootte van de filtergaatjes meestal in micrometer wordt opgegeven reken we deze afmetingen even om, en heeft het coronavirus een afmeting tussen de 0,06 micrometer en de 0,14 micrometer. Voor het gemak stellen we de diameter van een gemiddeld cornavirusdeeltje op 0,1 micrometer.

Tot welke grootte houdt een HEPA filter deeltjes tegen?

Een HEPA filter heeft "filtergaatjes" ter grootte van 0,3 micrometer.

Dus een HEPA filter werkt niet tegen virussen zoals het coronavirus?

Een HEPA filter werkt in beginsel niets anders dan een keukenzeef. Een zeef heeft gaatjes van een bepaalde grootte, bijvoorbeeld van 1 millimeter. Dus alles wat kleiner is dan 1 millimeter valt door de zeef heen, de rest blijft in het zeef achter.

Een HEPA filter, die in veel luchtreinigers wordt toegepast, heeft gaatjes van 0,3 micrometer (drie duizendste millimeter) en alles wat kleiner is zou er dus zo doorheen vliegen. Althans, dat is wat een logisch denkend mens verwacht. Het coronavirus is met zijn afmetingen rond de 0,1 micrometer drie keer zo klein als de gaatjes in een HEPA filter en je mag verwachten dat die virusdeeltjes niet tegengehouden worden.

Een HEPA filter houdt toch het cornavirus tegen?

Hoewel het coronavirus drie keer zo klein is als de gaatjes in een HEPA filter, en je logischewijs niet verwacht dat deze virussen tegengehouden worden, blijkt het HEPA filter toch effectief het coronavirus te kunnen filteren.

Bij een onderzoek van de NASA wordt aangetoont dat een HEPA filter, ondanks dat je dit niet zou verwachten, deeltjes tot wel 5 nm (0,005 micrometer) effectief kan filteren. Dat is werkelijk tegen iedere verwachting in!

De kern van dit opmerkelijke onderzoek was dat een HEPA filter op twee verschillende manieren kan filteren. Ten eerste is dat de traditionele methode, gelijk aan een keukenzeef. Maar er blijkt ook een tweede filterende werking op te treden die men diffusion noemt. Hierbij worden uiterst kleine deeltjes, kleiner dus dan de gaatjes in het filter, aan het filter blijven "plakken".

Heeft een luchtreiniger met HEPA filter nut in de bestrijding tegen het coronavirus?

Het goede nieuws is dat, op basis van dit NASA onderzoek, het coronavirus effectief door een HEPA filter wordt gefilterd. De vraag is of je er wat aan hebt.

Je moet je afvragen, hoe vindt een besmetting met het coronavirus plaats? Het coronavirus is een luchtweginfectie, dus het virus zal zich doorgaans via de lucht verplaatsen en in je longen terechtkomen. Dat virus komt van iemand die met dat virus besmet is. Wanneer niemand in je huis besmet is, zal een luchtreiniger geef toegevoegde waarde hebben.

Zodra iemand in je huis komt die besmet is, neemt de kans toe dat ook jij besmet raakt. Wanneer een besmet iemand gaat niezen of hoesten zullen kleine druppeltjes lichaamsvocht (aerosollen), waarin zich dit virus kan zitten, in de lucht terechtkomen, die kan jij weer inademen en zo besmet raken.

Maar de besmetting kan ook indirect plaatsvinden met het schudden van een hand of andere aanraking van een besmet persoon. Zelfs het aanraken van objecten die ook de besmette persoon heeft aangeraakt zijn een potentieel risico, vooral als je daarna met die hand/vingers je mond of neus aanraakt (en mensen schijnen dat, zonder dat zij dit weten zéér frequent te doen, tot wel twee keer per minuut). Dit risico kan je mitigeren door zo weinig met je handen aan je gezicht te komen en je handen zeer goed te wassen, liefst met ontsmettende gel.

Een luchtreiniger speelt, uiteraard geen enkele rol in de bestrijding van het coronavirus, het zal hooguit de lucht in jouw huis virus-arm te maken. Het beste is zoveel mogelijk contacten met andere mensen te voorkomen, dus plaatsten waar veel mensen samenkomen te vermijden.