HR-ketel

Een HR-ketel, is een zogenaamde Hoog Rendement cv-ketel. En cv-ketel die zuinig is in gebruik en kosten kan besparen.

Betekenis

De HR-ketel, of hoog rendement cv-ketel, in België meestal condensatieketel genoemd, is een verbeterde versie van de VR-ketel. De HR-ketel kan een hoger rendement behalen dan de VR-ketel en is daardoor zuiniger in gebruik.

De HR-ketel is door de jaren heen steeds verbeterd. Eerst was er de HR100 ketel die een rendement kon behalen van 100%. Daarna volgende de HR104 ketel met een rendement van maximaal 104%.

Vanaf circa 2000 zijn de HR107 ketels beschikbaar gekomen. Die kunnen een rendement behalen van 107%. Een hoger rendement dan 100% is in principe niet mogelijk. Dat de moderne HR-ketel een rendement heeft van 107% is een definitiekwestie.

In de begintijd van de cv-ketel drukte men het rendement uit gebaseerd op de (toendertijd) bruikbare warmte die vrij kwam in de brander van een cv-ketel, de zogenaamde onderwaarde. De, toendertijd niet bruikbare, thermische energie (warmte) die zich in de rookgassen bevond en dan vooral in de waterdamp, werd genegeerd omdat simpelweg men toen niet de kennis had om die thermische energie nuttig te gebruiken.

De HR-ketel maakt wel gebruik van een groot deel van de energie die zich in de waterdamp bevindt. En als je die thermische energie (die men vroeger juist niet gebruikte) optelt bij de energie van de onderwaarde dan kan je uitkomen tot rendementen van meer dan 100%. Feitelijk zou men over moeten schakelen naar het rendement dat gehaald kan worden gebaseerd op alle thermische energie die vrijkomt tijdens de verbranding, de zogenaamde bovenwaarde daarin zit dus ook de warmte die zich bevindt in de rookgassen. In dat geval haalt de HR107 ketel geen 107% rendement (op onderwaarde) maar 96% (op bovenwaarde).

Heel belangrijk is te doorgronden dat dit betere rendement van maximaal 107% alleen bereikt kan worden indien de retourwatertemperatuur, de temperatuur van het cv-water dat terugstroomt naar de ketel, laag is. In ieder geval 55°C of lager. Bij 55°C condenseert maar een deel van de waterdamp uit de rookgassen en wordt zeker nog niet het rendement van 107% behaald. Hoe lager de temperatuur van het retourwater, hoe hoger het rendement.

De reden dat dit extra/hogere rendement behaald kan worden komt omdat tijdens de verbranding van fossiele brandstoffen (zoals aardgas en stookolie) er water ontstaat, maar dat water wordt gelijk door de hitte van de vlammen omgezet in waterdamp. Maar voor die omzetting is zeer veel energie nodig. Die is vijf keer zo groot als de energie die nodig is om dezelfde hoeveelheid water van 0 naar 100°C te brengen!

Door de waterdamp in de rookgassen weer te laten condenseren kan die energie weer (grotendeels) teruggewonnen worden. Dat is het hele principe van een condenserende HR cv-ketel.

Wanneer je buiten loopt en een schoorsteen van een cv-ketel ziet waar een witte pluim uit komt (dan zie je feitelijk condenserende waterdamp) dan is er iets mis (men gooit thermische energie, dus geld, weg). In dat geval staat de cv-ketel op een veel te hoge watertemperatuur ingesteld waardoor de rookgassen niet in de ketel kunnen condenseren. Het gevolg is dat het hoge rendement van de HR-ketel helemaal niet gehaald wordt en de energierekening onnodig hoog is.

Het simpel verlagen van de cv-watertemperatuur (verwar dit niet met de in te stellen temperatuur van het tapwater) geeft direct resultaat en besparingen. Start met een cv-watertemperatuur van 60°C (dat is de aanvoertemperatuur, dus naar de radiatoren), dat zal resulteren in een retourtemperatuur van circa 45°C. Probeer daarna langzaam (dag na dag) de temperatuur verder te verlagen.

Realiseer dat bij een lagere cv-watertemperatuur de cv-ketel langer "aan" staat dan vroeger. Vele denken dan dat je dan meer energie verbruikt, maar het tegengestelde is waar. Het liefst staat de cv-ketel de hele dag op een zeer lage cv-watertemperatuur te "draaien" (stoken), hoe langer je ketel achter elkaar aanstaat, hoe energiezuiniger het is. Natuurlijk, na een nachtverlaging duurt het logischerwijs langer voordat de woning op temperatuur is, je zal de verwarming dus eerder aan moeten zetten (en ja, dat is dan nog steeds goedkoper en energiezuiniger).

Klimaatproductenglossarium

In dit glossarium zijn nog veel meer termen te vinden, van "aanlegthermostaat" tot "zonnecollector", zie het klimaatproductenglossarium