Wat is een balkoncentrale?

Een balkoncentrale is een speciale vorm van een thuisbatterij. Het belangrijkste verschil is dat je aan de balkoncentrale rechtstreeks een paar zonnepanelen kan koppelen waarmee de accu geladen kan worden, zelfs bij een stroomstoring. Het idee is dat je die zonnepanelen aan je balkon hangt maar ergens anders mag natuurlijk ook.
Overeenkomsten met een thuisbatterij
Over de overeenkomsten van een thuisbatterij en een balkoncentrale kunnen we kort zijn, die zijn niet erg groot. Een balkoncentrale is een thuisbatterij. Maar dan wel uit de categorie thuisbatterij met stekker.
Daarmee bedoelen dat deze balkoncentrale een snoer heeft met een 230 Volt stekker en die steek je in ieder willekeurig stopcontact. Je zou wellicht denken, já hoe anders? Maar weet dat de meeste thuisbatterijen géén stekker hebben. Die hebben een "vaste" verbinding met de 230 Volt en moeten aangesloten zijn met een eigen kabel op een aparte elektriciteitsgroep. Dat soort thuisbatterijen noemen we de "normale" thuisbatterij.
Vanwege die "stekker" is het vermogen dat deze balkoncentrale kan leveren (wettelijk) beperkt tot 800 Watt. Waarom die beperking bestaat is een lastig technisch verhaal, als je de details wil weten dan kan je dat lezen in het artikel waarom is het vermogen beperkt tot 800 Watt bij een thuisbatterij met stekker?
Waarin verschilt de balkoncentrale van andere thuisbatterijen?
Het belangrijkste verschil tussen de balkoncentrale en andere thuisbatterijen is dat je er rechtstreeks een paar zonnepanelen op kan aansluiten. Let op, we schrijven "een paar". Dat moet je letterlijk nemen. Het idee is namelijk dat de balkoncentrale bedoeld is voor die mensen die geen zonnepanelen op hun dak hebben liggen, omdat ze dat niet kunnen (hebben geen dak) of dat niet mogen (huurders) of wellicht niet willen.
De meeste balkoncentrales ondersteunen twee of vier zonnepanelen. Meer zonnepanelen kan je niet aansluiten omdat anders de spanning of de stroom vanuit de zonnepanelen te hoog wordt voor de balkoncentrale. Tot welke maximale spanning een stroom zonnepanelen worden ondersteund legt de fabrikant vast in haar specificaties.
Twee uitvoeringen

(Anker Solarbank E1600)
De balkoncentrale wordt aangeboden in twee uitvoeringen. Met een geïntegreerde 230 Volt omvormer of met een losse 230 Volt omvormer. Bovenaan de pagina zie je een foto van een balkoncentrale met geïntegreerde omvormer. In de behuizing zit niet alleen de accu, maar ook de 230 Volt omvormer.
In de foto hiernaast zie je de versie "met losse 230 Volt omvormer" en je ziet een extra kastje dat aangesloten is met een 230 Volt stekker. Dat is de 230 Volt omvormer. Vaak wordt hier een micro-omvormer voor gebruikt die ook gebruikt wordt als omvormer onder een zonnepaneel. Soms biedt de fabrikant deze omvormer aan, dat is wel zo prettig, soms moet je van een andere fabrikant een micro-omvormer kopen. Meestal, maar niet altijd, levert de fabrikant van de balkoncentrale een lijst met compatible omvormers, als je daar uit kiest weet je in ieder geval zeker dat de combinatie werkt.
Dunne snoeren
Zonnepanelen aan je balkon, maar de balkoncentrale (de thuisbatterij) staat vaak binnen. De vraag is, hoe krijg je de kabels van de zonnepanelen naar binnen?
Sommige fabrikanten leveren voor dit probleem verloopsnoeren die je aan de ene kant kan aansluiten op de MC4 connectoren van de zonnepanelen en die kabel verloopt dan naar een superdunne (maar brede) kabel waardoor deze door de opening van het raam of deur gelegd kan worden en je deze gewoon kan sluiten, zo dun zijn die kabels.
Andere fabrikanten leveren dit soort kabels niet en gaan er maar van uit dat je op je balkon een 230 Volt stopcontact hebt en dáár je balkoncentrale insteekt.
Kan ik de zonnepanelen op mijn dak op een balkoncentrale aansluiten?
Nee, de zonnepanelen die op je dak liggen zijn via een zonnepaneelomvormer aangesloten op de 230 Volt en kan je niet rechtstreeks aansluiten op de balkoncentrale. Dat is ook niet echt nodig, want de elektriciteit die de zonne-panelen op je dak opwekken zal via de 230 Volt huisinstallatie naar de balkoncentrale vloeien waarmee de accu geladen wordt. Alleen bij een stroomstoring werkt dit niet meer omdat dan zonnepaneelomvormer uitvalt. Zonnepanelen die je rechtstreeks aansluit (met MC4 connectors, dus niet via 230 Volt) kunnen de accu tijdens een stroomstoring wel blijven opladen.
Een combinatie is (soms) ook mogelijk, de extra zonnepanelen die je rechtstreeks (met gelijkspanning) op de balkoncentrale aansluit én de zonnepanelen op je dak die via een zonnepaneelomvormer kunnen de accu van de balkoncentrale laden (via 230 Volt wisselspanning).
Dit vereist dat de balkoncentrale een "bidirectionele 230 Volt aansluiting" heeft. Dat betekent dat betekent dat de thuisbatterij/balkoncentrale niet alleen elektriciteit kan leveren maar via dezelfde 230 Volt aansluiting ook elektriciteit kan opnemen, die dan gebruikt wordt voor het opladen van een accu. Een balkoncentrale met losse omvormer beschikt voor 99% zekerheid, niet over zo'n bidirectionele 230 Volt aansluiting. Balkoncentrales met geïntegreerde omvormer mogelijk wel.

(Anker Solix solar panel kit)
Soms biedt de fabrikant speciale zonnepanelen aan om aan te sluiten op de balkoncentrale. Die zijn dan bijvoorbeeld lichter, flexibel, kleiner en/of laten zich makkelijk bevestigen aan het balkon. Maar vrijwel altijd kan je ook "normale" zonnepanelen aansluiten op basis van de gestandaardiseerde MC4 connectors. Maar ook dan geldt dat de maximale spanning en stroom die de zonnepanelen kunnen leveren niet de maxima van de balkoncentrale mogen overschrijden. Kijk daarvoor in de specificaties van het betreffende model.
Verwarring met powerstation
Het is begrijpelijk als je een balkoncentrale verward met een powerstation. Die twee lijken sprekend op elkaar, maar ze zijn voor twee totaal verschillende doeleinden gemaakt. Het fundamentele verschil is dat je de balkoncentrale aansluit op een 230 Volt stopcontact en je apparaten in je woning die aangesloten zijn op de stopcontacten in de avond en nacht van elektriciteit kan voorzien. Technici noemen dit een "on-grid" oplossing, de balkoncentrale is aan het "grid", het elektriciteitsnet gekoppeld.
Een powerstation is niet aan het net gekoppeld en kán (en mag) ook niet aan het elektriciteitsnet gekoppeld worden. Het is een "off-grid" oplossing. Een powerstation laat zich het makkelijkste vergelijken met een powerbank of aggregaat, het biedt je elektriciteit (in dit geval 230 Volt) op plaatsen waar 230 Volt niet voorhanden is. Bijvoorbeeld in een tuinhuisje op een moestuincomplex, een muziekuitvoering op een dorpsplein of in een camper.
Wil je een elektrisch apparaat laten werken dan moet je die rechtstreeks aansluiten op het powerstation. Zo'n powerstation kan je natuurlijk ook thuis plaatsten, de zonnepanelen aan je balkon hangen en je koelkast en/of vriezer aansluiten op het powerstation. Technisch gaat dit werken maar het is een ongebruikelijk om het powerstation zo te gebruiken. Want als er weinig zonneschijn is en de accu in de avond leeg is, dan stopt je koelkast en vriezer en moet je die "ompluggen" in een normaal stopcontact. Dat is niet handig.
Overzicht fabrikanten en modellen
Een overzicht kan je vinden in het overzicht van fabrikanten en modellen balkoncentrales.
publicatie: 20241218
aanpassing/controle: 20250208
Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie