Noodstroom met aggregaat op propaan of lpg

dual fuel aggregaat die op benzine en propaangas kan werken, model
dual fuel aggregaat, werkt op benzine en propaangas/lpg (EcoFlow Dual Fuel Smart generator)

In dit artikel bespreken we een noodstroomoplossing gebaseerd op een aggregaat die propaan of lpg gebruikt als brandstof.

Introductie

Het aggregaat dat we hier bespreken is feitelijk een 4-takt aggregaat die normaal gesproken met benzine werkt maar, soms na aanpassing kan werken op propaan. Je hebt naast het aggregaat een gasfles, gasslang en een drukregelaar nodig. Aggregaten die op zowel benzine als gas kunnen werken worden "dual fuel aggregaten" genoemd.

Daarnaast leveren sommige leveranciers omgebouwde benzine aggregaten, zoals de bekende Honda EU10i en Honda EU22i inverter aggregaten die dan ook met propaan / lpg kunnen werken.

Dit type aggregaat heeft één of meerdere 230 Volt randaarde stopcontacten en daarnaast nog vaak ook andere gelijkspanningsaansluitingen zoals 12 Volt (vergelijkbaar met de auto) en USB aansluitingen om een mobiele telefoon op te laden.

Voor- en nadelen

  • gas kan je zeer langdurig opslaan
  • zeer beperkte stank vanwege schone ontbranding gas
  • dual fuel modellen kunnen ook op benzine werken
  • autonomietijd beperkt tot gasvoorraad; hanteer circa 2 kWu per 1 kg propaan
  • vermogen beperkt tot doorgaans circa 2-5 kW
  • geen automatische omschakeling naar noodstroom
  • aggregaat maakt herrie, trekt mensen uit de omgeving aan "die willen ook elektriciteit"
  • vergt onderhoud en regelmatig vervangen van olie, luchtfilter, etc.
  • vervanging van gasslang en verdamper is om de vijf jaar noodzakelijk (ook als je hem niet gebruikt)
  • opslag van gasflessen in punt van aandacht
  • levensduur beperkt tot circa 1000 uur
  • niet duurzame oplossing; brandstof is ten tijde van crisis nooit gemakkelijk beschikbaar en gebruik blijft geld kosten

inverter / non-inverter aggregaat

Dit aggregaat dat op propaangas werkt is te koop in twee uitvoeringen, het traditionele type zonder inverter en de versie "met inverter". In het artikel over aggregaten hebben we uitgebreid beschreven wat de verschillen voor- en nadelen zijn.

benzine aggregaat die ook op propaangas kan werken, model honda eu22i
omgebouwde benzine Honda EU22i aggregaat die ook met propaangas kan werken

Autonomietijd

De autonomietijd, de tijd dat deze noodstroomvoorziening elektriciteit kan leveren, is afhankelijk van het brandstofverbruik van het aggregaat, de vermogensopname van de apparaten die je aansluit én de hoeveelheid gas dat je beschikbaar hebt in de gasfles die overigens, waarbij de inhoud van de gasfles altijd in kilogram wordt uitgedrukt.

De autonomietijd is dus niet zo zeer in tijd uit te drukken maar meer in geleverde energie in kWu. Neem als richtlijn dat je per kWu elektriciteit circa een halve kilo propaan nodig hebt. Dus met een gasfles van 5 liter propaan kan je circa 10 kWu aan elektriciteit opwekken. Dit is een ruwe schatting, want het verbruik van een aggregaat is niet voor iedere vermogensopname gelijk. Als voorbeeld, als je geen stroom trekt dan zal de aggregaat een bepaald nullast verbruik hebben, dus gas verbruiken waar geen kWu'en tegenover staan. Hij staat "voor niets" te draaien, maar het kost wel gas. Bij de aggregaten die niet met een inverter werken moet je grofweg rekening houden met een verbruik van 0,8 kg propaan per uur.

Brandstof opslag

Bij een noodstroomvoorziening is de opslag van brandstof een zeer belangrijk punt van aandacht. Bij gebruik van propaan zit je behoorlijk goed. Bij een propaanfles hoef je geen zorgen te maken dat er propaangas ontsnapt als het bijvoorbeeld warm wordt in de ruimte waarin de gasfles staat. Die kans bestaat wel bij de opslag van benzine of diesel.

dual fuel aggregaat model champion 82001i-e-df-eu
dual fuel aggregaat (benzine/propaan) Champion 82001i-E-DF-EU

Bedenk wel dat het héél onverstandig is om propaanflessen in huis op te slaan. Ten eerste zal de verzekering het niet echt op prijs stellen en mogelijk bij brand niet uit willen keren, ondanks dat de gasfles niet de oorzaak van de brand was. Ten tweede zal de brandweer je niet dankbaar zijn als ze een brand komen blussen. Een gasfles die in een brandende woning staat zijn tijdbommen waarbij je mogelijk de ontploffing niet overleeft als je in de buurt bent.

LET OP: propaangas is zwaarder dan lucht. Mocht ooit propaangas ontsnappen dan zal dit een "deken" vormen op de grond als de ruimte geen ventilatieopeningen heeft "op grondniveau". Dit is een van de redenen dat bijvoorbeeld in een caravan in de vloer ventilatiegaten aangebracht zijn. Mocht propaangas lekken dan zal het via de gaten in de vloer de caravan uit stromen. Sla een propaanfles dus buiten de woning op, als het even kan onder een overkapping. Mocht je het in een schuur of tuinhuisje opslaan kijk dan of er geen "drempels" zijn waar het gas tegenaan kan stromen.

Langdurige opslag

Bij een noodstroomvoorziening is langdurige opslag erg belangrijk. Propaangas heeft het voordeel dat je dit zeer langdurig kan opslaan. Het gas in de gasfles verandert niet van samenstelling, dat klinkt vreemd, maar benzine en diesel hebben daar wel last van.

Een gasfles is na productie getest en mag dan 10 jaar hervuld worden. Tot welk jaar dit is staat op de gasfles. Als je hem daarna wil laten hervullen, dan moet deze eerst opnieuw gekeurd worden. Maar als je hem niet laat hervullen kan je hem gewoon blijven bewaren. Het jaartal is niet een "uiterste gebruiksdatum". Voor hoelang je hem daarna kan bewaren? Tja, dat ligt buiten ons kennisbereik.

Wil je propaangas gebruiken als brandstof voor een noodstroomvoorziening dan adviseren we je om even op te letten tijdens de koop. Als je een propaanfles koopt krijg je "een" gasfles mee. Daar staat een herkeuringsjaartal op en dat kan bijvoorbeeld al over vier jaar zijn. Maar je kan ook vragen om een nieuwe gasfles. Daarop staat dan een jaartal dat tien jaar verder ligt. Propaangasflessen hebben helaas wel een behoorlijk flinke "statiegeldwaarde" maar die krijg je terug als je hem (ooit) inlevert (moet je wel het bonnetje bewaren).

Van de noodstroomoplossingen met een aggregaat, met diesel, benzine of met propaangas, heeft de propaanversie de voorkeur omdat je benzine en diesel helemaal niet lang kan bewaren.

Niet alleen moet je stilstaan bij de brandstof, maar ook bij de opslag van het aggregaat. Je zou denken dat je die gewoon opslaat en zo jaren achtereen kan bewaren. Maar dat is niet het geval. Stel dat er benzine in het aggregaat zit (het zijn doorgaans dual-fuel aggregaten), dan moet je dat er eerst uit laten lopen, niet alleen uit de tank, maar ook uit de carburateur. Hoe, dat staat in het handboek. Daarnaast moeten ook andere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd worden bij langdurige stilstand zoals het periodiek vervangen van de motorolie.

De gasslang en de verdamper/drukregelaar hebben beiden een "uiterste gebruiksdatum". Doorgaans is dit vijf jaar na aankoop. Zorg dat je dit op tijd vervangt.

Vermogen

Een dual fuel aggregaat, die dus op benzine en propaangas kan werken, zal bij het gebruik van benzine een hoger maximum te leveren vermogen leveren dan dat hij op propaan werkt. De aggregaten zijn te koop in versies die net 1000 Watt kunnen leveren tot zeer grote vermogens.

Geluid, stank

Een aggregaat, die voor noodstroomtoepassingen wordt gebruikt bij particulieren zijn vrij kleine aggregaten hebben de eigenschap dat ze "nogal geluid maken". De video hieronder geeft je een indruk. Bij professionele aggregaten die maanden of langer achtereen moeten draaien is veel meer aandacht besteed aan geluidsdemping.

Het geluid dat een aggregaat maakt is echt een heel groot nadeel. Niet alleen voor jezelf en je buren, maar het heeft een ander effect. Als iedereen zonder stroom zit, zeker langdurig, en ze horen bij jou een aggregaat draaien, dan komen ineens mensen uit de buurt, die doorgaans nooit een praatje met je maken "even buurten" en vragen terloops "joh, hoor ik nou bij jou een aggregaat draaien? Want ik heb enorm behoefte aan stroom, kan ik even een verlengsnoer uitleggen?".

Destijds dus niet willen investeren (zoals jij dit nu overweegt) maar als de nood aan de man is, dan willen ze "gratis" even elektriciteit hebben. Noodstroomvoorzieningen die werken met de zon als brandstof (zonnepanelen) hebben hier geen "last" van.

Niet alleen maken aggregaten geluid, ze maken ook stank. Gelukkig is dit bij een aggregaat op basis van gas heel beperkt. Veel minder dan benzine of diesel vanwege de zeer schone verbranding van propaangas.

Onderhoud

Een aggregaat heeft na een bepaalde hoeveelheid draaiuren onderhoud nodig. Kijk in het handboek na hoeveel uur je de motorolie, luchtfilter, bougie en brandstoffilter moet vervangen/schoonmaken (en soms ook ander onderhoud moet plegen). Het zal je verbazen hoe snel je al olie en de luchtfilter moet vervangen. Bereid je hier op voor en koop op voorhand voldoende onderhoudszaken want bij een crisis wil iedereen dat hebben en is het uitverkocht.

Levensduur

Een verbrandingsmotor heeft niet het eeuwige leven, wat wel? Een automotor gaat doorgaans zo'n 100-200 duizend kilometer mee. Dat is dus na 1000-2000 uur rijden met een snelheid van 100 km/u.

De motor in een aggregaat is natuurlijk net als een automotor een verbrandingsmotor en zal de levensduur vergelijkbaar zijn. Wij verwachten dat de levensduur iets in de trend van maximaal 1000 uur is. Dus bij langdurig gebruik en vier draaiuren per dag moet je denken aan een levensduur van circa 1000/4=250 dagen. Maar ja, wat mag je verwachten van een aggregaat wat doorgaans nog geen duizend euro kost.

Tips

Vergeet niet voor het eerste gebruik het aggregaat te vullen met geschikte motorolie.

Mocht je benzine achter de hand willen houden als brandstof mocht het propaangas op zijn, bedenk dan dat je benzine niet lang kan bewaren. Een harde grens is niet te trekken, maar na zes maanden houdt het wel zo'n beetje op. Hoe het komt dat je benzine maar zo kort kan bewaren behandelen in het artikel van de noodstroomvoorziening met een benzineaggregaat. Maar wat we daar schrijven is dat als je benzine langdurig wil bewaren, je geen normale E10 benzine moet kopen maar, helaas de wel veel duurdere, Apen 4 benzine in de blauwe verpakking.

Noodstroom activeren

Met een aggregaat op propaan heb je gekozen voor een "actieve noodstroom oplossing". Overschakelen naar noodstroom gaat niet vanzelf, daar moet je wat voor doen. Dit zijn de hoofdstappen: zet het aggregaat buiten, vul sluit hem aan op de gasfles, draai de gaskraan open, controleer het oliepijl en als alles goed is start je het aggregaat. Pak een verlengsnoer met stekkerblok in en steek deze in het 230 Volt stopcontact van het aggregaat. Met een ander verlengsnoer ga je vanuit dit stekkerblok naar het apparaat dat je van noodstroom wil voorzien. Herhaal dit voor de andere apparaten. Sluit de apparaten één voor één aan en niet tegelijkertijd vanwege een mogelijke te grote aanloopstroom.

Je kan natuurlijk niet alle apparaten in je woning van elektriciteit voorzien vanuit het aggregaat. Daarin zal je een keuzes moeten maken.

De meest logische apparaten die op noodstroom aangesloten zullen worden zijn de vriezer, koelkast en cv-ketel. Mocht je een warmtepomp hebben dan kan je die hier niet op aansluiten. Die vraagt te veel vermogen en/of verbruikt te veel energie, tenzij je een flink aggregaat hebt en voldoende brandstof.

Raadpleeg deze lijst om een idee te vormen hoeveel vermogen of energie diverse apparaten vragen en of het verantwoord is om deze te blijven gebruiken tijdens stroomuitval.

Tip voor gebruik noodstroomvoorziening

Wacht niet tot er ooit een stroomstoring is, en dat je dan er achter komt dat je niet voldoende verlengsnoeren hebt, of dat ze te kort zijn. Bereid je voor. Maak of koop nú de verlengsnoeren voor het maken van je "noodstroomnet". Als je slim bent markeer je met een label de verlengsnoeren waarop staat waar het verlengsnoer voor gebruikt wordt, bijvoorbeeld: van powerstation (of wat je dan ook gebruikt) naar vriezer.

Daarnaast, test de noodstroomvoorziening ook. Doe dit niet eenmalig maar jaarlijks, dan weet je zeker dat alles het nog doet. En als het niet werkt, dan heb je tijd om het op te lossen.

Laatste tip: doe alle verlengsnoeren en stekkerblokken in een tas of doos en zet die in de buurt van je noodstroomvoorziening, dan hoef je daar in ieder geval nooit naar te zoeken als de nood aan de man/vrouw is.

Verder lezen

Dit artikel maakt deel uit van een reeks artikelen waarbij we alle mogelijke noodstroomvoorzieningen bespreken. Die andere artikelen kan je hier vinden.


publicatie: 20250109

aanpassing/controle: 20250116

Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie

home­ >elektriciteit >noodstroomvoorzieningen